توجیه بهانه یا دستاویز نقاطی هستند که هنوز برای لغزش کردن نگه داشته ایم
وجود دستاویز یک بهانه و خودفریبی دلایلی واهی و فکر احمقانه ای هستند تا مصرف کردن و یا عود کردن به مصرف و عمل از روی بیماری اعتیاد در زندگی خود داریم.
توجیه و بهانه = انکار
انکار ریشه اش ترس از رویارویی با واقعیت دردناک است که مطابق میل و توقعات ما نیست ، یک مکانیسم دفاعی است که درواقع فکر میکنم دارم از خودم دفاع میکنم
مثال :
جایگزین کردن
- ماده مصرفی من تریاک یا شیشه بود میتوانم گاهی کدئین مصرف کنم ، اما بعد همین امر منجر به لغزش شد
توجیه بهانه (انکار)
- بخاطر قبولی در امتحانات فقط سه شب مصرف می کنم و بعد دیگه تمام
- اما باعث شد دوباره عود بمصرف ایجاد بشه در من
نپذیرفتن اعتیاد
- من معتاد نیستم ، تفننی مصرف می کنم هروقت خواستم ترک میکنم
- من قابلیت مصرف را از دست ندادم میتوانم گاهی مصرف کنم
- می توانم مصرفم و زندگی ام را کنترل کنم و حق انتخاب دارم
خود فریبی
- من جوان هستم فعلا جا دارم بعد با الکل ترک می کنم.
- مشکل من فقط خماری بود ، الان که جسمم پاک شده دیگه مشکلی ندارم
منیت و غرور
- نیازی بکمک کسی ندارم
رعایت نکردن اصول بهداشتی
- من می توانم با مصرف کننده دوست شوم و یا حضور در مکان مصرفی بطور دائم حضور پیدا کنم
خلأ روحانی
- به خاطر پر کردن تنهایی و از بین بردن ناامیدی بدنبال شهوت ، پرخوری و روابط احساسی رفتن و سرانجام بازهم مصرف مواد
خودمحوری
- احساس توانایی
- همه چیز را دیگه فهمیدم و می دانم میتوانم و بلدم (خود نابودگری)
نکته مهم:
من برای مصرف نواقصم هم کلی توجیه و بهانه و دستاویز داشتم در گذشته و امروز ،
سرزنش دیگران :
همیشه تقصیر خدا و دیگران است و حق دارم تا با رنجش و خشم و … رفتار کنم.
همیشه مصرفم ، رفتارم و دارایی و نداری ام رو با بقیه مقایسه میکردم و بخاطر ایجاد تفاوت ها شخصیت کاذب می ساختم.
من به عنوان معتاد همیشه از روی هوی نفس افکار و رفتار نادرست و غلطی نشان می دهم .
عدم پذیرش شکست کامل و وجود خلأ درونی و منیت و خودمحوری باعث میشود پس از مدتی باز هم برای ” مصرف مواد مخدر ” یا ” نواقص شخصیتی ” خود توجیه و بهانه بیاورم و یا دستاویز داشته باشم.
مثلا: من مواد نمیزنم ولی سکس و پرخوری و قضاوت کردن انجام می دهم.
پس ما اقرار می کنیم در برابر وسوسه خود عاجزیم بیماری ما همیشه از در انکار میخواهد از حقایق دور بمانیم
پس با روشن بینی و کارکردن قدم ها بینش صحیحی پیدا میکنیم که با اقرار صادقانه اغاز می شود .